Recursos educativos

https://actividadesyrecursos.jimdofree.com/  Recursos, actividades, aplicaciones, juegos, software educativo...

25 de diciembre de 2009

Boas prácticas educativas

Con frecuencia pregúntome cales son as razóns polas que boa parte do alumnado da ensinanza secundaria obrigatoria mostra desinterese, apatía ou aversión por todo o que significa traballo escolar, formación ou cultura, chegando, en ocasións, a situacións de abandono escolar sen ter acadada a titulación correspondente. Tampouco observo moito interese e compromiso entre os que promocionan e non engrosan as estatísticas de fracaso, limitándose a cumprir un trámite imposto que parece non estimulalos nin satisfacer ningunha expectativa vital, sendo presa fácil de ofertas ou alternativas non ligadas ao estudio ou á formación futuras.

Razóns? A falta de sintonía entre o sistema educativo e a sociedade. O currículo escolar e a metodoloxía de traballo nos centros son as que estes alumnos e alumnas da sociedade do coñecemento precisan? A complexidade e o cambio son os rasgos que mellor definen os tempos que corren. Permanentemente bulen novas ideas e prácticas que converten en incertos e efémeros os saberes, os valores, as costumes e as crenzas que posuímos. As necesidades das persoas mudan decotío.

As novas tecnoloxías cambiaron substancialmente os hábitos culturais e de relación. A sociedade é cada vez máis diversa, con importantes desaxustes económicos e sociais; a natureza e o concepto da familia é diferente así como o seu compromiso coa educación e co profesorado. A personalidade do alumnado incorpora estes cambios e determina o seu xeito de actuar e responder. A súa diversidade convirtíuse en norma e xa non é unha excepción que deba ser asumida ou reconducida só polos especialistas. Si o sistema educativo non é quen de seguirlle os pasos aos vertixinosos cambios sociais, corremos o risco de quedármonos atrasados nesta carreira marcada polas novas tecnoloxías. Asisto a unha charla do conselleiro de Educación na que, parafraseando ao coordinador do informe Pisa, Andreas Schleider, dicía que temos alumnos/as do século XXI, profesorado de século XX e escolas do século XIX, e quizais esta sexa a fenda que explique, en boa medida, a falla de coordinación da que falabamos, a apatía e a desidia do noso alumnado, o desasosego do profesorado e a conseguinte conflictividade escolar.

Quizais necesitemos dunha maior adaptación ante a natureza dos retos e cambios actuais e debamos propoñérmonos obxectivos diferentes e máis satisfactorios no persoal. Atender ao alumnado de xeito máis personalizado (os rateos actuais posibilítano), reorganizando as aprendizaxes, o seguimento e a avaliación para desenvolver o seu potencial e facelos socialmente máis competentes, autónomos, capaces de usar as ferramentas interactivas e de relacionarse e comunicarse cos demais. Os medios tecnolóxicos, lonxe de apuntalar metodoloxías expositivas e tradicionais, deberían ser un elemento máis de uso común no proceso de ensinar, aprender e avaliar a unha xeración multimedia caracterizada por unha atención moi diversificada, que prefire a pequena recompensa inmediata ás grandes gratificacións a longo prazo, adicta ao saber compartido, que precisa dun teclado para atopar as solucións e para a que o texto non é máis que o complemento dunha imaxe. A dirección dos Centros, lonxe de seguirlle os pasos ao control externo do rendemento dos alumnos, ás xuntanzas rutineiras, á cultura do contido, do “ten que estudiar máis” e ao reforzo da autoridade, debería liderar e reconducir a nosa autonomía cara o desenvolvemento de proxectos educativos baseados en enfoques pedagóxicos e organizativos capaces de dar respostas as necesidades do seu alumnado, facilitando o traballo en equipo, a flexibilidade horaria, a dotación e uso de medios tecnolóxicos en tódalas aulas e os espazos de coordinación Tic e transmisión de experiencias metodolóxicas, en beneficio dunha formación continua de calidade necesaria para a súa integración na sociedade do coñecemento.

Imaxe: Profesor Potachov.

15 de octubre de 2009

Mapas sonoros


Woices é un servicio web gratuíto, en español, de geolocalización de audios. Permítenos facer comentarios sobre unha localización concreta do mapa (Google Maps). As súas aplicacions aducativas parecen obvias, sobre todo nas áreas de Lingua, Xeografía e Historia.

Aquí tendes una mostra das súas posibilidades.




E este é un pequeno Titorial sobre o seu funcionamento.

12 de octubre de 2009

Aulas Tic

Agora que tanto de fala da Escola 2.0 e da dotación tecnolóxica que vai permitir integrar as tic no proceso de ensinanza-aprendizaxe dos "novos centros educativos dixitais", fágome eco deste traballo do profesor Pere Marqués, en Educared, no que fala dos aspectos tecnolóxicos, da conseguinte capacitación pedagóxica do profesorado e dos posibles inconvenientes das Aulas Tic.

18 de septiembre de 2009

Continuamos



"Yo preferiría que mis hijos estuvieran en una escuela en la que se desearan las diferencias, se les prestara atención y se celebraran como oportunidades de aprendizaje. La cuestión que preocupa a mucha gente es: ¿cuáles son los límites de la diversidad a partir de los cuales una conducta es inaceptable?... Pero la pregunta que me gustaría que se planteara más a menudo es: ¿cómo podemos hacer un uso consciente y deliberado de las diferencias de clase social, género, edad, capacidad, raza e intereses como recursos para el aprendizaje?... Las diferencias encierran grandes oportunidades de aprendizaje. Las diferencias constituyen un recurso gratuito, abundante y renovable. Me gustaría que nuestra necesidad impulsiva de eliminar las diferencias se sustituyese por un interés igualmente obsesivo por hacer uso de ellas para mejorar la enseñanza. Lo importante de las personas -y de las escuelas- es lo diferente, no lo igual". Robert Barth (1990)

Retomamos o noso traballo en favor da Diversidade con esta cita, recollida no Blog do compañeiro Manuel Vázquez, e co desexo de que as rutinas e a obsesión polos bos alumnos/as non condicionen as atencións á diversidade dos máis necesitados.


26 de abril de 2009

Competencias básicas

"La inteligencia consiste no sólo en el conocimiento, sino también en la destreza de aplicar los conocimientos en la práctica." (Aristóteles).

Juan Poza recolle no seu Blog "O profe de ciencias" unha serie de documentos sobre as competencias básicas que me parecen de interese e que paso a relacionar. Parabéns, Juan, polo teu traballo.
  • Oito de tipos de aprendizaxes
  • Avaliación das competencias


24 de abril de 2009

Apture: selecciona, engade e visualiza enlaces




Apture é un pequeno programa (script) que instalado no noso blog ou web de aula, permítenos escoller entre unha serie de enlaces (textos, imaxes, sons, vídeos, mapas, presentacións...) relacionados co texto que seleccionemos e que se engaden automaticamente ao mesmo (por suposto que nós tamén podemos engadir os enlaces que queiramos alleos ao programa). As vantaxes educativas son importantes, xa que ao podelos visualizar sen saír da páxina, permítenos centrar a atención evitando distraccións coa publicidade ou cos enlaces non relacionados coa tarefa.

Velaquí algúns exemplos de enlaces de video, son, imaxes ou presentacións.

A súa instalación en Blogger é moi sinxela xa que está totalmente automatizada. Angel Puente explícanos como facelo nesta entrada do seu blog.


15 de abril de 2009

Inflación educativa.


Estamos a vivir un proceso de inflación educativa? Por que agora se precisa un máster onde antes chegaba cunha licenciatura? Fracasan na vida os nenos que fracasan na escola? O traballo das competencias básicas e os programas de cualificación profesional, van na boa dirección? A metodoloxía das novas tecnoloxías ten a suficiente implantación como para modificar o proceso de ensinanza e aprendizaxe en beneficio dunha formación que dea respostas as esixencias dos novos tempos? Empeora a formación dos alumnos/as apesares da mellora do seu nivel de vida e dos seus recursos tecnolóxicos? Medran o desinterese, a desidia, o fuxir das dificultades buscando sempre a gratificación inmediata e o mínimo esforzo? Estanse a producir cambios importantes e desaparecendo límites necesarios?

Talvez mudou a esencia da educación, primando a aplicación mecánica do currículo, e o axuste estatístico e utilitarista dos resultados, sobre a formación integral das persoas. Quizais a atención á riqueza da diversidade remata creando grupos homoxéneos para seguirlle o ritmo á xerarquía de materias e contidos, relegando a un segundo plano a igualdade de oportunidades, a ensinanza personalizada, o axuste aos niveis de compresión e a concreción dos obxectivos.
Con tanta especialización, con tanta información, con tanta carreira contra o tempo seguindo a corrente de turno, quizais os pais e nais volvéronse inseguros, indecisos, sen autoridade e delegaron funcións, “conscientes” de que pouco tiñan que facer en materia educativa. Quizais debamos esixir agora máis que nunca, a súa participación e colaboración pola importancia da súa función educadora?
Nesta sociedade do benestar, que fai de nós auténticos robots das aparencias, e máis aló dos interesados e enxeñosos xogos de palabras dos malabaristas dos conceptos e da sintaxe que fan que todo luza apesares da evidencia dos resultados, o feito é que cada quen, segundo a súa respectiva cota de responsabilidade, debe analizar onde ten que incidir para, entre todos, dar as respostas que a diversidade académica, persoal, social e actitudinal precisan.
Probablemente debamos replantexarmonos o xeito de traballar na escola, algúns principios do noso sistema educativo, social e familiar e prestar máis atención ao conxunto das capacidades e posibilidades humanas dentro dun contexto de formación máis integral para non fracasar na tarefa de espertar en cada un dos nosos rapaces e rapazas as súas mellores facultades. O reto consiste en ser quen de ofertar a cada un a axuda que precisa, axustando a intervención educativa á individualidade para acadar persoas libres con capacidade de enfrontarse e dar solucións aos retos dos novos tempos. O feito de que os desaxustes, as discrepancias e a falta de consenso sexan habituais e fagan difícil o labor diario, non debe desanimarnos nin xustificar actitudes conformistas ou pasivas, senón que debe entenderse como un atributo permanente deste labor na procura dunha sociedade máis xusta e respectuosa coa diversidade.

Son algunhas das reflexións que se me ocorren logo de escoitar a Ken Robinson neste vídeo subtitulado que segue, "¿matan las escuelas la creatividad?”.




Video orixinal

8 de febrero de 2009

Imaxes interactivas: agregar a favoritos.




Os compañeiros Xosé Antón Vicente, Felo Couto e Fran Macías veñen de obter, na convocatoria de premios a recursos educativos para a sociedade da información, o primeiro posto coa ferramenta de autor "
Imaxes interactivas", que facilita a creación de imaxes coa posibilidade de ser enriquecidas con todo tipo de elementos multimedia (sons, texto, imaxes...), de manexo intuitivo e sinxelo e de grande plasticidade para o uso en tódalas áreas de aprendizaxe e co encerado dixital interactivo. Estes son algúns exemplos citados polos autores e, estes outros que seguen, moito máis sinxelos pero indicativos do seu potencial, fixémolos coa colaboración dos alumnos e alumnas do noso Centro: Partes da oración, A casa e o seu entorno, O noso IES.

Parabéns aos premiados pola súa contribución á metodoloxía posibilitadora da utilización das Tics no proceso de ensinanza-aprendizaxe e o meu agradecemento persoal aos tres, en especial a Xosé Antón, pola súa paciencia e axuda prestada para iniciarnos nesta ferramenta e poder poñela a disposición da formación da nosa diversidade educativa.


25 de enero de 2009

A escola inclusiva: unha resposta educativa de calidade.


Do compañeiro Manuel Vázquez, profesor de Pedagoxía terapéutica e Orientador en Alcalá de Guadaira-Sevilla, recollo estas reflexións que sobre a Escola inclusiva fai no seu blog: "hacia una escuela inclusiva" e que comparto, como unha resposta de calidade á diversidade educativa.


" La profesora de pedagogía dijo a sus discípulos:“El maestro de una escuela se puede comparar a un prohombre muy respetado que sabía cocinar muy bien y que preparó una cena para un grupo de amigos”. Al ver la cara de sus extrañados discípulos, la profesora siguió explicando: “Un prohombre de una ciudad se encontró con un viejo conocido a quien no veía desde hacía mucho tiempo. El prohombre tenía previsto celebrar el día siguiente una cena con un grupo de amigos y amigas que también lo conocían y que tampoco sabían nada de él desde hacía muchos años, y lo invitó a cenar. El prohombre era buen cocinero y preparó una cena espléndida: entrantes variados, guisos de toda clase y un pastel con frutas confitadas. Todo regado con vinos del Priorat y cava del Penedés. El mismo día de la cena, cayó en la cuenta de que su viejo amigo –no recordaba demasiado bien el porqué- tenía que tener mucho cuidado con lo que comía y que seguramente nada de lo que había preparado con tanto cuidado le iría bien. Le telefoneó enseguida […] explicándole lo que pasaba, y le dijo que lo sentía mucho, que más valía que no fuera a la cena y que ya le avisaría cuando celebrara otra. Otro prohombre de la misma ciudad se encontró en la misma situación. También había preparado una cena espléndida para sus amigos y había invitado a un viejo conocido de todos con el que se había encontrado un par de días antes. La misma tarde de la cena, otro de los invitados le hizo caer en la cuenta de que, por si no se acordaba, el viejo amigo no podía comer de todo. El prohombre, que se había olvidado de ello, corrió a telefonear a su amigo para preguntarle si aún tenía el mismo problema y para decirle que no se preocupara, que fuera de todos modos, ya que él le prepararía un plato de verdura y pescado a la plancha. Curiosamente, un tercer prohombre de la misma ciudad, también muy respetado, se encontró con un caso idéntico. Cuando ya lo tenía prácticamente todo a punto, se acordó de que aquel a quien había invitado a última hora […] tenía que seguir una dieta muy estricta. Entonces cambió el menú deprisa y corriendo: seleccionó algunos entrantes que también podía comer su viejo amigo, guardó los guisos en el congelador para otra ocasión e improvisó un segundo plato, también espléndido, pero que todo el mundo podía comer; también retocó el pastel, y en vez de fruta confitada le puso fruta natural. Llegada la hora de la cena, todos juntos comieron de los mismos platos que el anfitrión les ofreció”.
Después de esta larga explicación, la profesora preguntó a sus discípulos: “¿Cuál de estos tres comensales de última hora se debió de sentir más incluido en la cena con sus viejos amigos y conocidos?”
“Sin duda, el tercero”, respondieron unánimemente los discípulos, sin vacilar un solo momento.
“Efectivamente”, corroboró la profesora de pedagogía. Y siguió con la lección, diciéndoles: “Una escuela selectiva sólo quiere a aquellos discípulos que pueden comer el menú que tiene preparado de antemano: un currículum prefijado. En cambio, una escuela inclusiva es muy diferente. Ni siquiera se conforma con preparar un menú especial –un currículum adaptado- para un estudiante que tiene problemas para comer el menú general, es decir, el currículum ordinario, genera. Una escuela inclusiva es aquella que adecua el menú general para que todo el mundo pueda comerlo, para que sea un currículum común”. Y concluyó: “En una escuela inclusiva, detrás de cómo y de qué se enseña hay unos determinados valores que configuran una forma muy determinada de vivir”.
Imagen publicada originalmente por charlotte en www.flickr.com

En máis dunha ocasión comentamos neste blog que a diversidade é inherente á escola, o punto de partida da acción educativa e que a resposta que unha escola de calidade debe darlle ten que ser unha resposta de Centro, recollida nun Proxecto educativo, respetuosa co principio de non discriminación e de inclusión educativas, dirixida a tódolos alumnos/as coa participación de todo o profesorado, sen limitarse ó trato por especialistas cos alumnos/as con necesidades educativas especiais e que entenda a atención á diversidade como un continuo de medidas aplicables en diferentes momentos ó conxunto do alumnado, e non como compartimentos estancos sen fórmulas de participación, coordinación, avaliación e transferencia de experiencias.